20 Kasım 2017 Dünya Çocuk Hakları Gününün Uluslararası
Arka Planı
BM Genel Kurulu 20
Kasım 1959'da Çocuk Hakları Bildirgesi kabul etmiş ve 20 Kasım 1989'da Çocuk
Hakları Sözleşmesini hazırlayıp üye ülkelerle paylaşmıştır. Çocuk haklarına
ilişkin iki önemli belgenin kabulünün 20 Kasım tarihinde olması nedeniyle, 1990'dan bu yana 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları
Günü olarak kutlanmaktadır.
Türkiye’de Çocuğa Karşı Şiddet
Türkiye’de çocuklar,
alternatif bakım kurumları, kapalı kurumlar, eğitim ortamları, ev eve aile
içinde, çalışma ortamında şiddetle karşı karşıya kalmaya devam etmektedirler.
Bu konuda önleyici politikaların üretilmesine ihtiyaç vardır. Çocuklara karşı
şiddet, her ortamda Kamu, STK ve özel sektör işbirliğinde durdurulmalıdır.
·
Alternatif bakım kurumları
konusunda kurumsuzlaştırma yolunda ilerlenmesinin ve çocukların son çare olarak
aileden alınmasına başvurulduğunun altını çizmekte fayda vardır. Bu kurumlarda
bina ve alt yapı denetimlerine ek olarak, çocukların personel tarafından
gördükleri şiddeti ortaya çıkaracak denetimlerin olmaması ya da yetersiz
kalması temel sorunlardandır.
·
Çocuk Hakları Sözleşmesinin 37.
Maddesine göre, çocukların özgürlüğünden yoksun bırakılmasının son çaredir ve çocuklar
uygun olabilecek en kısa süre özgürlüğünden yoksun tutulmalıdır, fakat
Türkiye’de bu maddenin tam olarak uygulanmadığı görülmektedir. Adli Sicil ve
İstatistik Müdürlüğü’nün 2016 verilerine göre hapis cezası alan çocukların
sayısı 2009 yılında 5.728’iken, bu rakam 2016 yılında 12.423 olmuştur.
·
BM farklı tavsiye kararlarında
Türkiye’nin her ortamda bedense cezalandırmayı açıkça yasaklaması gerektiğini
belirtmiştir. Ancak bu konuda yasal bir düzenlemeye gidilmemiştir. Türk Ceza
Kanunu’nun 232. Maddesi “terbiye hakkından doğan disiplin yetkisi” ibaresini
içermektedir.
·
Okullarda zorbalık sıklıkla
görülen bir şiddet türüdür. Zorbalık çocukların birbirleriyle kurdukları
ilişkinin eşitliğin bozulması sonucu güçlü olan tarafın diğer tarafa acı
çektirmesi, baskı uygulaması, korkutmasıdır. Zorbalık bu güç dengesizliğinden
kaynaklanan doğası gereği sistematiktir. Türkiye’de okullarda görülen zorbalık
neredeyse OECD ortalamasıdır. Türkiye’de görülen zorbalığın oranı % 18.7 iken,
OECD ülkelerinde aynı oran %18.6’dır.
·
Türkiye’de Çocuk İşçi Olmak
Raporu’na göre, Türkiye’de çalışma hayatında 2 milyona yakın çocuk
bulunmaktadır. 2016 TÜİK verilerine göre
ise çocuk işçilerin yüzde 78’i kayıt dışı çalışmaktadır. |
